تأثیر دمای خشک کردن و محتوای رطوبت نهایی دانه شلتوک بر بازده پوست-گیری و عملکرد برنج سالم در برخی ارقام متداول برنج

نوع فرآیند خشک شدن، درجه حرارت خشک شدن و محتوای رطوبت نهایی دانه عواملی هستند که بر استحکام دانه در نتیجه بر ضایعات حاصل از تبدیل تاثیر می گذارند. در این تحقیق اثر درجه حرارت خشک کردن در پنج سطح (33، 38، 43، 48 و c°53)، محتوای رطوبت نهایی دانه در چهار سطح (8، 10، 12، 14 و w.b.16%) بر روی ضایعات حاصل از تبدیل سه رقم متداول برنج (علی کاظمی ، هاشمی و حسنی) در استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. برای خشک کردن نمونه ها از آون آزمایشگاهی استفاده شد. رطوبت ( w.b.24%) محتوای رطوبت اولیه دانه ها بود.. برای کنترل محتوای رطوبت دانه-ها از رطوبت سنج دیجیتالی مدل gmk-303 استفاده شد. تبدیل نمونه ها بوسیله پوست کن غلتک لاستیکی و سفید کن سایشی آزمایشگاهی انجام پذیرفت. برای تجزیه تحلیل داده های بدست آمده از طرح آماری فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی، و برای مقایسه میانگین اثرات اصلی و اثرات متقابل عوامل مستقل، از آزمون چند دامنه ای دانکن استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه تحلیل داده ها نشان داد که رقم حسنی (با میانگین525/14%) دارای کمترین ضایعات پوست گیری نسبت به دو رقم دیگر می باشد. با افزایش درجه حرارت خشک کردن از 33 به c°53، میانگین ضایعات پوست گیری بطور معنی داری از مقدار 100/14 به 926/20% افزایش یافت، به این معنی که افزایش درجه حرارت خشک کردن بر افزایش ضایعات حاصل از پوست-گیری تاثیر معنی داری داشت. افزایش محتوای رطوبت دانه از 8 الی (w.b. 16%) باعث کاهش معنی دار میانگین ضایعات پوست گیری از 016/22 به 605/14% شد، یعنی افزایش محتوای رطوبتی دانه در کاهش ضایعات حاصل از پوست گیری موثر است. در این آزمایش مشخص شد که رقم علی کاظمی نسبت به دو رقم دیگر ضایعات سفید کنی کمتری دارد (281/26%). افزایش محتوای رطوبت نهایی خشک کردن دانه و همچنین درجه حرارت خشک کردن نیز تاثیر معنی داری بر ضایعات سفید کنی داشت، به اینصورت که با افزایش درجه حرارت خشک کردن و کاهش محتوای رطوبت نهایی دانه، میزان ضایعات حاصل از تبدیل در مرحله سفید کنی بطور معنی داری افزایش پیدا کرد.